Met de recente overstromingen in België en de rest van Europa is klimaatverandering actueler en dichterbij dan ooit. Meer en meer komt de roep vanuit de politiek en de maatschappij dat we ons moeten aanpassen aan de nieuwe omstandigheden. We moeten meer doen om klimaatverandering tegen te gaan. Het IPCC rapport spreekt zelf van code rood en maakt het nu al duidelijk dat we de grens van 1.5°C zeker zullen overschrijden. Maar hoe kan een financieel departement hier bij helpen of zelfs de lead in nemen en dit aangrijpen als een opportuniteit voor waardecreatie?
Herbekijk bestaande KPIs
Algemene KPIs of bv. specifieke sales KPIs zijn meestal gefocust op het financiële aspect. Ga samenzitten met HR en hou een kritische review. Dat betekent niet alles omgooien. Een andere verwoording kan al een heel andere toon zetten. Bv. stel dat een KPI gedefinieerd wordt als “grondstoffendaling met 15%”. Deze kan misschien herschreven worden als “efficiënter gebruik van grondstoffen met 15% gemeten op daling van kosten of hoeveelheid verbruik”.
Bereken externaliteiten
Het probleem van klimaatverandering is dat het niet start of stopt aan de rand van een bedrijfsterrein of aan de landsgrenzen. Wie verantwoordelijk is, is altijd de grote vraag. Een actueel thema is de PFOS vervuiling van 3M. Hier was de bron van vervuiling relatief duidelijk maar in vele gevallen is er niet de vinger op te leggen. Een bedrijf voelt niet de directe impact van verontreiniging door CO2 uitstoot of het moet (meestal) niet opdraaien voor de verhoogde kosten voor de samenleving in de vorm van gezondheidszorg.
Het staat bijna vast dat bedrijven op één of andere manier verantwoordelijk zullen worden gehouden voor hun uitstoot. De EU wil tegen 2030 55% minder “greenhouse gas emissions” verwezenlijken, dat is over minder dan 9 jaar. Daarbovenop willen ze ‘net-zero’ (i.e. klimaat neutraal) zijn tegen 2050. Het instrument van de EU is het ‘Emission Trading Scheme’ systeem waarbij toegekende uitstoot certificaten verhandelt kunnen worden in de markt. Wie beter doet heeft dus certificaten over om te verhandelen en dus winst te halen. Maar ook het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) zal ervoor moeten zorgen dat Europese bedrijven niet afgestraft worden ten opzichte van hun buitenlandse concurrenten. De Amerikaanse overheid is op dit eigenste moment aan het debatteren over een carbon taks systeem of een ‘cap-and-trade’ systeem (gelijkaardig aan het EMT Scheme in de EU) waarbij de markt de prijs bepaalt.
Experten geloven dat bedrijven echt de verandering gaan inzetten aan een prijs van ongeveer $100/kg CO2. In investeringsdossiers en berekeningen kan dit indicatief cijfer gebruikt worden om de hogere kost te berekenen. Een ‘meer sustainable’ optie kan zo een veel hogere ROI hebben doordat (een deel van) de CO2 kost kan vermeden worden. Zeker voor investeringsprojecten over meer dan 5 jaar is dit een must!
Een ander actueel thema zijn de bedrijfswagens in België, een eerder specifieke situatie voor onze Belgische markt vergeleken met de buurlanden. Hybrides zijn nu dé go-to voor bedrijven. Maar wat als je bv. nu al incentives geeft voor elektrische wagens? Je vermijdt een heleboel uitstoot als bedrijf en zet een mindset verandering in gang doorheen de onderneming om duurzaamheid centraal te zetten. Maar belangrijker, de kostprijs van een elektrische wagen gemeten over de levensduur is nu al gelijkaardig of zelfs goedkoper. Bv. onderhoud is veel goedkoper en brandstof natuurlijk niet nodig. Voorzie dus een groter leasebudget voor de werknemer bij aanvang van de lease en vergelijk de kostprijs over een totale leasetermijn inclusief brandstof en onderhoud.
Vermijd greenwashing
Er zijn veel manieren om aan carbon offsetting te doen van bestaande uitstoot. Bv. van een productie proces. Echter sustainability is een mindset en start al in de design en innovatie fase van een nieuw product of dienst. Het gaat om minder gebruik, recycling of hergebruik, etc. De resources van de aarde zijn immers eindig. Pas dus op om niet té snel te grijpen naar de oplossing van offsetting. In de plaats, focus op het evalueren van bestaande processen en bekijk wat je meer kan doen met minder. Of beter gezegd voorzie budget aan de operaties om deze oefening te doen. Enkel en alleen die oefening betekent vaak nieuwe inzichten die leiden tot een besparing in kosten.
Een ander voorbeeld is te kijken hoe oude producten kunnen worden gerecycleerd of hergebruikt. Is er al een ‘preloved’ systeem (i.e. certified tweedehandssysteem) in voegen? Start kleinschalig met een aantal proefprojecten. Zet eventueel een shadow brand op bv. via een Amazon webpagina en test of consumenten geïnteresseerd zijn in jouw tweedehands producten.
Whats-in-a-name right? Sustainable finance is een zeer wijd gebruikte term, wacht daarom niet! Start met kleine initiatieven en veranderingen die een positief effect hebben voor het milieu. Dit zet een ware mindset verandering in gang en trekt zich door tot ver buiten het financieel departement. De vruchten zijn niet alleen te plukken op gebied van verlaagde kosten door minder verbruik van producten en grondstoffen, het kan zelfs innovatie en waardecreatie een extra boost geven!
Auteur: Tim Bruers
Tim startte zijn carrière in audit en werkte gedurende vijf jaar aan verschillende projecten in diverse sectoren (gezondheidszorg, productie, robotchirurgie, chemie, software,…). Hier groeide zijn passie voor finance en business development door middel van technologische innovatie.
Bovendien heeft Tim sinds 2021 een MBA in Digitale Innovatie op zak en startte in hetzelfde jaar op als Finance Project Consultant bij Hyphen.
